Case Study: 30 ปี อุบัติเหตุสายการบิน เดลต้า แอร์ไลน์ (Delta Airlines) เที่ยวบินที่ 1141 ในปี 1988: อุบัติเหตุเกิดขึ้นเพราะแค่การละเลยและขาดความเอาใส่ใจของลูกจ้างที่คิดว่าไม่เป็นไรและไม่น่าจะใช่เป็นเรื่องใหญ่

วันนี้เป็นวันครบรอบ 30 ปี ของอุบัติเหตุสายการบิน เดลต้า แอร์ไลน์ เที่ยวบินที่ 1141 ในวันพุธที่ 31 สิงหาคม 1988 (บินจาก Dallas, Texas มีจุดหมายปลายทางที่จะไป Salt Lake City, Utah) โดยอุบัติเหตุเกิดขึ้นตรงบริเวณปีกของเครื่องบินที่เสียดสีกับรันเวย์ในระหว่างที่กัปตันจะนำเครื่องบินขึ้น ซึ่งผลที่ตามมาก็ทำให้ลำตัวของเครื่องบินกระแทกอย่างแรงและทำให้เกิดไฟไหม้ตัวเครื่องไปด้วย ส่งผลให้มีผู้เสียชีวิต 14 คน และรอดชีวิตอีก 94 คน

รายละเอียดอื่นๆ ผมจะไม่ขอกล่าวมาก ลองไปอ่านข้อมูลสรุปดูได้ที่ Wikipedia หรือไม่ก็ลองอ่านรายงานฉบับเต็มของอุบัติเหตุครั้งนั้นละกัน มีแต่ภาษาอังกฤษนะ (รูปถ่ายด้านบนที่เห็นมาจากตัวรายงานฉบับเต็ม)

แต่สิ่งที่ผมสนใจเป็นอย่างมากของอุบัติเหตุครั้งนั้น ก็น่าจะเป็นสาเหตุว่าทำไมเที่ยวบิน 1141 ถึงเกิดอุบัติเหตุ และหนึ่งในสาเหตุนั้นก็เป็นสิ่งที่ผมคิดไม่ถึงนั่นก็คือ……

ตัวกัปตันและผู้ช่วยกัปตันที่ทำหน้าที่ในเที่ยวบินครั้งนั้น ซึ่งมีสภาพเป็นลูกจ้างของสายการบิน ได้ทำในสิ่งที่คิดว่าไม่เป็นไรและไม่น่าจะใช่เป็นเรื่องใหญ่

สิ่งนั้นคืออะไรเหรอ??? ก็คือสิ่งนี้ไง

กัปตันและผู้ช่วยกัปตันละเลยกฎระเบียบและวินัยเวลาอยู่ในห้องนักบินซึ่งมีผลกระทบต่อกัปตันและผู้ช่วยในความพยายามที่จะนำเครื่องบินขึ้นโดยไม่ได้กางปีกของเครื่องบินอย่างที่ควรจะเป็น

รายละเอียดลึกลงไปก็คือ ผู้ช่วยกัปตันเอาแต่พูดคุยเรื่องทั่วๆไป (คล้ายๆกับนั่งคุยเรื่องต่างๆบนโต๊ะอาหาร) ไม่ว่าจะเป็นเรื่องเกี่ยวกับตัวกล่องดำของเครื่องบิน, อุบัติเหตุสายการบินสายหนึ่งที่เคยเกิดขึ้นมาก่อน, การเลือกตั้ง หรือแม้แต่พฤติกรรมการไปออกเดทของพวกแอร์โฮสเตส ที่สำคัญยังชวนกัปตัน (และแอร์โฮสเตสที่เข้ามาในห้องนักบิน) ร่วมวงคุยด้วย ซึ่งกัปตันก็ดูเหมือนจะเออออตามไป (จากหลักฐานที่ปรากฏจากกล่องดำ) โดยไม่ใส่ใจในเรื่องกฎระเบียบและวินัยเวลาที่อยู่ในห้องนักบินเลย

มากไปกว่านี้ กัปตันยังละเลยที่จะปรามให้ผู้ช่วยหยุดพูดคุยในเรื่องที่ไม่เกี่ยวข้องกับการนำเครื่องบินขึ้น

โดยอ้างอิงจากรายงานของคณะกรรมการสอบสวนความปลอดภัยทางคมนาคมแห่งชาติของสหรัฐ มันมีกฎข้อสำคัญอยู่ข้อหนึ่งเวลาที่นักบินอยู่ในห้องนักบินในขณะที่จะนำเครื่องบินขึ้น ซึ่งก็คือจะต้องไม่มีการสนทนาใดๆที่ไม่เกี่ยวข้องกับการนำเครื่องบินขึ้น (พูดง่ายๆก็คือ ห้ามคุยอะไรที่ไม่ใช่งานในเวลาทำงาน)

ถ้าหากกัปตันและผู้ช่วยทำหน้าที่ของตัวเองอย่างจริงจังก็คงอาจจะไม่เกิดอุบัติเหตุนี้ขึ้นได้ อย่างน้อยตอนที่นำเครื่องบินขึ้นก็น่าจะสามารถตรวจดูว่าปีกของเครื่องบินกางตามวิธีที่ถูกหรือไม่ และอาจจะสังเกตได้ถึงความผิดปกติของตัวเครื่องและสามารถแก้ไขสถานการณ์ได้ทัน

แต่กัปตันและผู้ช่วยกลับไม่ปฏิบัติตาม (ทั้งที่พวกเขาก็ผ่านการฝึกอบรมการเป็นนักบินมาแล้วและมีคุณสมบัติผ่านที่จะสามารถทำหน้าที่เป็นนักบินได้) โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ช่วยที่เป็นสาเหตุหลักที่เอาแต่ชวนคุยเรื่องโน่นเรื่องนี้

สรุปง่ายๆก็คือกัปตันและผู้ช่วยกัปตันขาดความเอาใจใส่และความรับผิดชอบในเวลาทำงาน แม้ดูเหมือนว่าจะไม่ใช่เรื่องใหญ่ก็ตาม แต่เพราะคิดว่าไม่เป็นไร จึงทำให้เกิดอุบัติเหตุครั้งนี้ขึ้น ที่ทำให้มีคนเสียชีวิตและบาดเจ็บจำนวนมาก รวมถึงตัวกัปตันและผู้ช่วยด้วย

เพราะหลักฐานเสียงที่มาจากกล่องดำ ทำให้กัปตันและผู้ช่วยถูกไล่ออกจากเป็นลูกจ้างของสายการบินทันที

แม้ว่าเรื่องนี้จะผ่านมา 30 ปี แต่ผมก็คิดว่ามันก็เป็นกรณีศึกษาที่น่าสนใจสำหรับเจ้าของกิจการและเถ้าแก่ทั้งหลายในเวลาที่จะต้องบอกกฎระเบียบการทำงานให้ลูกจ้างไม่ว่าจะเป็นธุรกิจแบบไหนและตำแหน่งไหนก็ตาม อย่างน้อยลูกจ้างทั้งหลายก็จะสามารถตระหนักถึงผลเสียหายที่ตามมา ถ้าหากตัวเองไม่จริงจังกับการทำงาน เพราะมัวแต่ทำไป คุยเล่นไปกับเพื่อนร่วมงาน ซึ่งจะทำให้ไม่มีสมาธิและขาดความตั้งใจในการทำงาน แม้ว่าอาจจะไม่ร้ายแรงเท่ากับเที่ยวบินที่ 1141 ก็ตาม

พอเล่าถึงเรื่องนี้แล้ว โดยส่วนตัวในชีวิตผมไม่เคยใช้บริการสายการบินเดลต้า แอร์ไลน์ แม้แต่ครั้งเดียว

แต่ถ้าจะให้ถามว่า“อยากใช้บริการสายการบินนี้ไหม??” ทั้งที่เคยมีประวัติการเกิดอุบัติเหตุเพราะความละเลยและไม่เอาใจใส่ของลูกเรือซึ่งมีสถานะเป็นลูกจ้างของสายการบินนี้

ผมขอตอบอย่างหนักแน่นว่า “อยากใช้บริการสิ ^__^” เพราะอย่างน้อยผู้บริหารของสายการบินเดลต้า แอร์ไลน์ ก็ต้องนำบทเรียนจากเหตุการณ์ของเที่ยวบิน 1141 มาแก้ไขปรับปรุงกฎระเบียบข้อบังคับสำหรับลูกเรือในเวลาทำงาน เพื่อให้การทำงานของลูกเรือมีประสิทธิภาพและสร้างความเชื่อมั่นในเรื่องความปลอดภัยให้ผู้โดยสารบนเครื่อง